publieksversie 2022
De huisarts verkrijgt tijdens het contact met zijn patiënten regelmatig informatie over het voorkomen van ziektes in de familie. Dit is waardevolle informatie die helpt bij de risicoschatting van de aanwezigheid van een ziekte of de ontwikkeling daarvan.
Inleiding
Voor een goede inschatting van actuele gezondheidsklachten wil de huisarts geïnformeerd zijn over de familiaire achtergrond van zijn patiënt. Ook wordt preventie in de huisartsenpraktijk steeds belangrijker en daarvoor is informatie uit de familie-anamnese noodzakelijk.
Zorgproces en Informatie
In de volgende situaties informeert de huisarts informeert naar de familie-anamnese:
- Bij patiënten die zich nieuw inschrijven in de huisartsenpraktijk inventariseert de huisarts vaak risico’s op ziekte. Hij vraagt daarbij vaak naar informatie over veel in de familie voorkomende ziektes.
- Wanneer een patiënt zich presenteert met klachten die de huisarts doen vermoeden dat er sprake is van een aandoening waarbij een familiaire component een rol kan spelen, informeert hij naar de familie-anamnese. Een voorbeeld daarvan is pijn op de borst, waarbij de huisarts een cardiale oorzaak overweegt. In die situatie wil de huisarts weten of er in de familie hartproblemen voorkomen.
- In het geval dan een patiënt de huisarts bezoekt omdat hij bezorgd is een ziekte te krijgen aangezien deze ziekte in de familie voorkomt, vraagt de huisarts de familie-anamnese verder uit. Een duidelijk voorbeeld daarvan is een vrouw die bezorgd is borstkanker te krijgen omdat bij een zus of moeder borstkanker is vastgesteld. In dat geval informeert de huisarts naar bepaalde vormen van kanker in de familie.
- Bij patiënten die protocollair worden gecontroleerd in verband met een chronische ziekte of een verhoogd risico daarop (Diabetes Mellitus, hypertensie) wordt tijdens de controles ook regelmatig gevraagd naar de familie anamnese omdat een verhoogde familiaire belasting behandelconsequenties kan hebben. Informatie over de aard van de aandoening en bij welk familielid de aandoening is geconstateerd wordt zo specifiek mogelijk vastgelegd bij Familieanamnese. De samenvattende conclusie (bijvoorbeeld dat hart- en vaatziekten in de familie voorkomen voor het zestigste levensjaar) kan daarnaast worden vastgelegd bij Diagnostiek.
Een goed overzicht van de familie anamnese helpt bij een goede risico-inschatting. Het is hiervoor niet alleen van belang welke aandoening er in de familie voorkomt, maar ook bij wie en op welke leeftijd. Niet altijd zijn patiënten in staat deze informatie gedetailleerd aan te leveren. De informatie over ziektes in de familie zijn vaak relevant om uit te wisselen. De informatie wordt dan bijvoorbeeld opgenomen in een verwijsbrief bij verwijzing naar de tweede lijn (bijvoorbeeld de cardioloog bij pijn op de borst) of inzichtelijk gemaakt worden in de waarneemsituatie.
Bij een volgend contact met de patiënt naar aanleiding van vergelijkbare klachten, zal de huisarts de eerder verkregen informatie over de familie anamnese snel weer tot in detail terug kunnen zien. Hij hoeft dan alleen nog maar te informeren of er wijzigingen zijn geweest in de tussenliggende periode.
Gegevens en Functionaliteit
Dossierdeel Familie-anamnese
Onder familie-anamnese wordt vastgelegd welke aandoeningen voorkomen in de familie, die mogelijk relevant zijn bij de zorg voor de patiënt, nu of in de toekomst.
De familie-anamnese biedt een overzicht van de familie-anamnestische gegevens waarbij per aandoening wordt getoond bij welke familieleden de aandoening is geconstateerd. De familie-anamnese kan worden aangepast door familie-anamnestische gegevens toe te voegen of te wijzigen.
Medisch gegeven Familie-anamnestisch gegeven
In een familie-anamnestisch gegeven wordt per aandoening vastgelegd bij welk familielid deze aandoening voorkomt, op welke leeftijd de aandoening bij het familielid is geconstateerd en op welke leeftijd die daaraan is overleden. Ook bestaat de mogelijkheid om de afwezigheid van bepaalde ziekten in de familie vast te leggen. Het is niet verplicht alle gegevens in te voeren, omdat deze niet altijd allemaal bekend zijn.
Bij het vastleggen van een nieuw familieanamnestisch gegeven kan de zorgverlener aangeven welke aandoening in de familie voorkomt. Deze aandoening wordt voorzien van de bijbehorende ICPC-code. Hiervoor kan de zorgverlener zoeken naar de juiste ICPC uit NHG-tabel ICPC (tabel 24). Niet altijd zijn patiënten in staat deze informatie tot in detail aan te leveren (‘’vader had het aan zijn hart’’). Dan volstaat het registreren van de betrokken tractus (cardiovasculaire tractus ‘K'). Voor het vastleggen van de familierelatie is in het systeem de NHG-Tabel Familierelaties (tabel 43) aanwezig.
De gebruiker wordt ondersteund bij het vastleggen van diagnostische bepalingen over de familieanamnese. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van NHG-Tabel Koppeltabel familieanamnese en bepalingen (tabel 51).
printvriendelijkUse ctrl + p to print the page