Eerste versies HIS-referentiemodel

Sinds halverwege de jaren tachtig heeft de ICT toenemend zijn weg gevonden in de Nederlandse huisartsenpraktijken. In eerste instantie was dit vooral ter ondersteuning van de financieel-administratieve processen. Later werd ICT ook ingezet voor de ondersteuning tijdens het spreekuur en in de zorg voor de patiënt.

Deze ontwikkelingen werden vanaf 1984 begeleid door de Werkgroep Coördinatie Informatisering en Automatisering (WCIA) van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). Onder verantwoordelijkheid van de WCIA zijn de eerste drie versies van het HIS-Referentiemodel verschenen: in 1985, 1990 en 1995. De WCIA heeft tot eind jaren negentig gefunctioneerd, waarna de coördinerende en ontwikkelende rol door het NHG werd overgenomen. 

Aanzet tot EPD

In HIS-Referentiemodel 1995 werd definitief afscheid genomen van de gedachte dat de opzet van de oude ‘groene kaart’ geschikt is voor gebruik in de computer en op het beeldscherm. Ook de toenemende hoeveelheid informatie vraagt om nieuwe instrumenten om het overzicht te behouden. In dit kader wordt vaak gesproken van een EPD. De term EPD wordt zowel gebruikt voor de verzameling patiëntgegevens (het dossier), als voor het dossier met aanvullende functionaliteit om deze op te slaan, te bewerken en te presenteren.

Herziening

De implementatie van het HIS-Referentiemodel 1995 verliep moeizaam. Naar aanleiding van de moeizame implementatie van het HIS-Referentiemodel in bestaande en nieuwe HIS’en, besloot het NHG tot een grondige revisie van het model op basis van een rapport door professor A. Hasman (De rol van het Referentiemodel bij de ontwikkeling van de HIS'en). Dit resulteerde in het geheel herziene HIS-Referentiemodel 2005, dat beter paste bij de eisen van de beroepsgroep en beter implementeerbaar was.

De bedoeling van een HIS-Referentiemodel is het beschrijven van de functionele eisen van het HIS. De eisen die in het HIS-Referentiemodel 1995 werden geformuleerd, bleken bij nadere beschouwing vaak een mengeling te zijn van functionele eisen, bedieningseisen, performance-eisen en presentatie-eisen. Sinds de ontwikkeling van het HIS-Referentiemodel 2005 is er strikt op toegezien dat alle eisen puur de functionaliteit beschrijven.

De tekst van het HIS-Referentiemodel 1995 bood ruimte voor verschillende interpretaties, zowel voor huisartsen als softwareleveranciers. Om deze redenen is bij het HIS-Referentiemodel 2005 gebruikgemaakt van UML met als doel te komen tot een eenduidige beschrijving van de functies van het HIS. UML wordt ook door de HIS-softwareleveranciers gebruikt, zodat er een betere aansluiting kan ontstaan tussen de beschrijving van functionaliteit door het NHG en de implementatie daarvan in werkende systemen door softwareleveranciers

Afstemming huisartsen

Na het uitkomen van versie 2005 nam het NHG het initiatief om de gebruikersverenigingen van de verschillende HIS’en meer te betrekken bij de inhoud van het HIS-Referentiemodel. Er is een klankbordgroep opgericht bestaande uit vertegenwoordigers van de verschillende HIS-gebruikersverenigingen en medewerkers van de sectie automatisering van het NHG.

Om een bredere groep van geïnteresseerden kennis te laten nemen van de inhoud van het HIS-Referentiemodel publiceert het NHG vanaf 2007 bij iedere nieuwe versie van het volledige model een speciale openbare versie, de publieksversie. Sinds 2010 verschijnt jaarlijks een nieuwe versie van het HIS-Referentiemodel.

Webversie

Vanaf 2014 wordt het HIS-Referentiemodel niet meer beschreven in een document maar geleidelijk aan in deze web-omgeving. Daarbij zijn de publieksversie en de volledige versie voor HIS-leveranciers meer met elkaar geïntegreerd. De manier van beschrijven is hierbij aangepast, zoals het werken met thema’s en medische gegevens (klassen met eigenschappen en methodes in de volledige versie). Het idee is ook dat deze webomgeving het HIS-referentiemodel toegankelijker maakt.